„Spotkanie praktyków” – działania na rzecz dzieci niepełnosprawnych
Pod koniec kwietnia odbyło się w Szkole Podstawowej nr 5 w Ostrowie Wielkopolskim spotkanie Zespołu do spraw integracji oraz dyrekcji z zaproszonymi gośćmi –Marleną Maląg zastępcą Prezydenta Ostrowa Wielkopolskiego, dyrektorem Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej Violettą Miszkin, wicedyrektorem Zespołu Szkół Specjalnych Romanem Wojtyczką, wicedyrektorem Publicznego Gimnazjum im. Papieża Jana Pawła II Dorotą Musiał, dyrektorem Przedszkola nr 11 Renatą Zielińską, dyrektorem Przedszkola nr 1 Jolantą Działoszyńską, prezesem Ostrowskiego Oddziału Terenowego Kolegium Lekarzy Rodzinnych Tomaszem Ziąbką, przewodniczącą Zespołu do spraw integracji przy Publicznym Gimnazjum im. Papieża Jana Pawła II Izabelą Michalak, przedstawicielem Działu Osób Niepełnosprawnych przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie Lidią Jaenchen – Spigiel, przewodniczącą Rady Rodziców przy Szkole Podstawowej nr 5 Agnieszką Milewską oraz przedstawicielami rodziców uczniów niepełnosprawnych państwem Anną i Adamem Smaga.
„Spotkanie praktyków” ma rozpocząć cykl podobnych dyskusji, mających na celu określenia miejsca i problemów uczniów niepełnosprawnych w ostrowskich szkołach i przedszkolach. Rozmowy mają dotyczyć nie tylko kwestii samych dzieci, ale i wyborów i dylematów, przed jakimi stają ich rodzice oraz nauczyciele, jak i dyrektorzy placówek, w jakich uczą się uczniowie z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.
Spotkanie rozpoczęła przewodnicząca Zespołu do spraw integracji pani Monika Marcinkowska, dzieląc się refleksją, iż bycie rodzicem nie jest łatwe, a w szczególności bycie rodzicem dziecka niepełnosprawnego. Aby jego rozwój przebiegał harmonijnie, potrzebne są wspólne oddziaływania. Rodzic sam nie poradzi sobie z niepełnosprawnością swojego dziecka, dlatego potrzebuje wsparcia różnych instytucji i specjalistów. Monika Marcinkowska jako moderator dyskusji rozpoczęła ją zapytaniem, czy wsparcie, jakie uzyskują rodzice w jest wystarczające.
Dyrektor Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej w Ostrowie pani Violetta Miszkin zwróciła uwagę na to, że każdy rodzic ma możliwość uzyskania informacji w Poradni, jednak nie wszyscy z tego korzystają, należy się zastanowić, dlaczego tak jest, być może nie wszyscy wiedzą o tej możliwości.
Nie ulega wątpliwości, że rodzice dzieci niepełnosprawnych powinni jak najszybciej rozpocząć proces wczesnego wspomagania. Obecnie taki rodzaj wspomagania prowadzi szkoła specjalna przy ul. Kościuszki w Ostrowie Wielkopolskim.
Głos w dyskusji zajął także pan Roman Wojtyczka z Zespołu Szkół Specjalnych, który przypomniał, że w Ostrowie działa ośrodek wczesnej interwencji (po linii medycznej), który okresowo działa przy Centrum Pomocy Rodzinie, natomiast aby wspomóc rodziców od strony psychologicznej powstała koncepcja zespołu wczesnego wspomagania, który działa przy Zespole Szkół Specjalnych. Obecnie opieką obejmuje on dziewięćdziesięciu małych pacjentów. Rodzice zgłaszają się przez cały rok. Pan Wojtyczka zwrócił uwagę na to, iż wielu rodziców we wczesnym etapie nie jest w stanie poradzić sobie ze sprawami formalnymi. Przybliżył krótko metody pracy z dziećmi objętymi opieką zespołu, powiedział także: „Dla rodziców najważniejsza jest metoda miłości bezwarunkowej, rodzic nie może stać się terapeutą”.
Uczestnicy spotkania wspólnie zastanawiali się, jakie instytucje w naszym mieście powinny zacieśniać współpracę, aby przepływ informacji i wsparcie rodziców stało się jeszcze pełniejsze i obejmowało wszystkich tych, którzy go potrzebują oraz tych, którzy nie potrafią sobie poradzić z narastającymi problemami i gubią się w gąszczu przepisów, wymogów i instytucji. Pani Jolanta Działoszyńska podzieliła się refleksją wynikającą z doświadczenia jako dyrektor przedszkola, iż bywa tak, ze rodzice dzieci z rzadkimi i nietypowymi niepełnosprawnościami szukają pomocy także podczas przyjęć dziecka do przedszkola.
O integracji w swojej placówce opowiedziała pani Dorota Musiał, w gimnazjum uczy się obecnie aż siedemnastu uczniów niepełnosprawnych (w tym niepełnosprawnych ruchowo), w szkole funkcjonują cztery klasy integracyjne. Pani dyrektor zwróciła uwagę na niejednokrotnie trudny proces adaptacji dzieci niepełnosprawnych w zespole rówieśniczym. Nauczyciele nieustannie poszukują wsparcia dydaktycznego ze strony praktyków, jednak w społeczeństwie wciąż funkcjonuje wiele negatywnych mitów na temat uczniów niepełnosprawnych w placówkach masowych oraz na temat klas integracyjnych. Tymczasem dla nauczycieli najważniejsze staje się przygotowanie takiego ucznia do tego, aby był w przyszłości jak najbardziej samodzielny w życiu codziennym i w społeczeństwie. Potwierdził to pan Roman Wojtyczka, bywa, iż takie praktyczne przygotowanie do życia staje się ważniejsze i bardziej pożądane niż dydaktyka. Jednocześnie przypomniał, iż wczesne wspomaganie w Zespole Szkół Specjalnych nie oznacza, iż dziecko już w tej placówce pozostanie. Wybór dalszej edukacji pozostaje w gestii rodziców. Do tej wypowiedzi oraz do uwagi pani Działoszyńskiej o problemach rodziców nawiązała pani Renata Zielińska z Przedszkola nr 11, która powiedziała, że w każdym przedszkolu powinno znaleźć się miejsce dla dziecka niepełnosprawnego.
Głos w dyskusji zajęli również rodzice obecni na spotkaniu, którzy podzielili się refleksjami na temat swoich problemów związanych rozpoczęciem edukacji dzieci. Pan Tomasz Ziąbka prezes Ostrowskiego Oddziału Terenowego Kolegium Lekarzy Rodzinnych wspomniał, że również każdy rodzic musi być szczególnie wyczulony na wszelkie symptomy niepokojące, w każdym przypadku konieczna jest ścisła współpraca z lekarzem prowadzącym. Pani Lidia Jaenchen – Spigiel, zwróciła uwagę na to, że wśród rodziców dzieci niepełnosprawnych są tacy, którzy potrafią wiele osiągnąć, nie ma dla nich spraw niemożliwych do załatwienia, ale są i tacy, którzy szybko się zniechęcają, nie potrafią znaleźć pomocy i osób kompetentnych do udzielenia informacji i to właśnie tym rodzicom potrzebne jest szczególne wsparcie.
Pani Dorota Musiał przypomniała pod koniec spotkania, iż wiele obaw rodziców starszych uczniów wynika z tego, że nie wiadomo, co dalej, co ich dzieci będą robić w Ostrowie po ukończeniu szkół gimnazjalnych. Dyskusję podsumowała pani Danuta Adamik – jeden z twórców integracji w Szkole Podstawowej nr 5 w Ostrowie Wielkopolskim mówiąc, że nauczyciele tej placówki chcą współpracować z zespołem Szkół Specjalnych. Rodzice poszukują najlepszych rozwiązań i najlepszych form edukacji dla swoich dzieci i w tym zadanie nauczycieli, Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, szkół z klasami integracyjnymi i szkolnictwa specjalnego, aby im pomóc w dokonaniu wyboru, jednak najważniejsze, aby pomóc im wspólnie.
„Spotkanie praktyków”, jakie odbyło się w Szkole Podstawowej nr 5 z inicjatywy Zespołu do spraw integracji pokazało, jak wiele kwestii jest jeszcze do omówienia, na ile problemów uczniów niepełnosprawnych, ich rodziców i nauczycieli jeszcze trzeba zwrócić uwagę. Dyskusja i pojawiające się głosy zrodziły pomysły na kolejne spotkania z nowymi gośćmi i pokazały, że trzeba rozmawiać otwarcie o tym, co trudne, ale możliwe do wykonania. Poruszane tematy nie zostały wyczerpane, jednak nawet kilkugodzinne spotkanie to wciąż za mało, aby podzielić się wszystkimi refleksjami, których jak widać każdy miał wiele.
Pierwsze z cyklu spotkań okazało się ważne dla wszystkich biorących w nim udział – nie tylko dla dyrektorów ostrowskich placówek, ale i dla nauczycieli oraz rodziców, a przede wszystkim dla dzieci niepełnosprawnych, które potrzebują mądrej edukacji na każdym poziomie tak samo jak dzieci zdrowe.
